? درآمدی بر یک مساله

 بحث درباره زن، و موقع و هویت، ارزش و کارکرد او، کاری شایع در روزگار کنونی و حتی گاهی وسیله کسب شهرت و اعتبار شده است. برخی از زنان، با تعصب زنانه و برخی از مردان بسا برای جلب رضا و نظر این قشر وسیع حتی راه گزافه گوئی را در پیش گرفته و سخنانی را بر زبان و قلم می آورند که گاهی دور از حقیقت است؛ و برخی دیگر نیز، بخطا، و غیرمنصفانه در این باره قضاوت می‌کنند و چشم بر برخی واقعیات می‌بندند.

همین اختلاف بینش درباره زن- که نشان دهنده ناشناختگی و ابهام حقیقت آن است- سبب گردیده که بررسی مسئله زن، یکی از مسائل اجتماعی و حتی علمی شود و باوجود پژوهشهایی که در این باره شده و کتابها و مقالاتی که درباره زن به نگارش درآمده این مسئله همچنان مبهم باقی بماند.

ابهام موجود در این موضوع و مسئله زنده و جهانی عمدتاً بدو دلیل بوده است:

اول آنکه اصولاً شناخت انسان- اعم از زن و مرد- کاری دشوار یا حتی غیرممکن است از اینروست که برخی او را موجود ناشناختنی دانسته‌اند، و جنس زن در این میان ناشناخته‌تر از مرد است زیرا جنبه‌های گوناگونی در او هست که او را پدیده‌یی پیچیده مینمایاند، و شناخت او را، در عین سادگی، دشوار می‌سازد.

دوم اشکال در روش شناخت است. روزنه‌های شناخت و عینکهای قضاوت نیز بسبب گوناگونی آنها، در غموض و پیچیدگی حقیقت موضوع مؤثر بوده است، و بتعبیری دیگر: برای بررسی و پژوهش علمی این مسئله روش علمی، نظری یا تجربی، مشخصی فراهم نیامده و بیشتر به شعار و شکایت و حکایت برگزار شده است، با آنکه پژوهش در این موضوع نیز مانند پژوهشهای علمی دیگر نیازمند روش شناسی (متدولژی) مناسب با آن است.

برای شناخت علمی این مسئله باید بررسی تحلیلی زن دستکم در دو بُعد: یکی طبیعی و دیگر اجتماعی انجام گیرد. باید یکبار بعنوان یک پدیده طبیعی در داشته‌های جسمانی و نیز روانی زن و کارکردها و وظایفی که در قوانین طبیعت برای او پیشبینی شده به مطالعه و تحلیل پرداخت و یکبار دیگر در کنار آن، با تحلیل جامعه شناختی زن و مرد، به درک جایگاه واقعی و ارزش و موقعیت او بعنوان یک پدیده اجتماعی، رسید.

حل علمی مسئله زن بستگی به شناخت درست و نزدیک به واقع زن و مرد دارد و تا این شناخت، محور مباحثات نباشد این کار و کاروان راه به جایی نخواهد برد.

یکی دیگر از راههای شناخت زن، بنظر ما، ادیان آسمانی است که اگر متون دینی آن از دستبرد و تفاسیر تابع امیال و هوسهای روحانیون آن دین مصون مانده باشد، می توان به تعریف آن متون دینی از انسان و از جمله زن اعتماد کرد و موضع طبیعی و موقعیت اجتماعی او را از لابلای روشن و تاریک آن نصوص بدست آورد.

متأسفانه امروز جز دین اسلام و متن قرآن مجید، دین دیگری از دستبرد و تحریف پیروان آن مصون نمانده و با یک نگاه به بینش غلط و تلخ آن ادیان نسبت به زن بروشنی می توان تحریف آموزه های اصلی دین و نفوذ شدید فرهنگها و سنتهای باستانی یونانی و رومی و قومی و عامیانه را در آنها ملاحظه کرد.

یک بررسی تحلیلی تاریخی به ما نشان می دهد که- بجز اسلام که قرآن کریم کتاب آسمانی آن طی چهارده قرن هیچ تغییر و تحریفی را نپذیرفت و زلالی خود را از دست نداد- ادیان دیگر بهمان نسبت که تحریف شدند و عقاید روحانیون آنها جای پیام اصلی دین را گرفت، بهمان نسبت مقام زن و حقوق او نیز زیان دید و به وضع دوران جاهلیت و دور از تمدن بشر بازگشت.